czwartek, 20 października 2011


O koncepcji
... etycznej Simmla, wypływającej z jego filozofii życia, określonej przezeń mianem "teorii prawa indywidualnego". Simmel przeciwstawia się wszelkiej etyce racjonalistycznej, w szczególności Kantowskiej, jako opartej na nieuprawnionym rozerwaniu człowieka na dwie nieprzystające do siebie części: zmysłową i rozumną - oraz postulującej, jako dokonanie etyczne, swego rodzaju wygaszenie oddziaływania jednej z nich na korzyść drugiej.
Prowadzi to do wyrwania rozumności z kontekstu życia istot rozumnych i rozwinięcia koncepcji idealnego, powszechnie obowiązującego prawodawstwa etycznego (imperatyw kategoryczny jest - zdaniem Simmla - jego najjaskrawszym przykładem). Oparte jest ono na restrykcyjnym rozejściu się bytu i powinności, którego Simmel nie uznaje, tworząc własną koncepcję powinności jako wypływającej z życia i z nim powiązanej (aczkolwiek nie tożsamej). Rezultatem jest nieco enigmatyczna i do dziś właściwie głębiej nie rozpracowana koncepcja prawa indywidualnego, bliska formule Goethego - stań się, czym jesteś (werde was du bist).
Działanie etyczne wywiedzione tu zostaje nie z nakazu społecznego (moralności w potocznym tego słowa znaczeniu) czy też z rozumnej części Ja, która przeciwstawia się części zmysłowej (etyczność wedle Kanta), lecz z głębi i egzystencjalnej potencji jednostki, żyjącej i dokonującej refleksji nad swym życiem, kierującej nim i wartościującej tworzoną i przeżywaną rzeczywistość.

Andrzej Przyłębski, Fenomen śmierci w Heideggerowskim myśleniu bycia oraz w filozofii życia Georga Simmla. Próba porównania, w "Analiza i Egzystencja", 3 (2006)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz